Sáng 23/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn kinh tế hợp tác, hợp tác xã năm 2022 với chủ đề: "Chuyển đổi số - động lực phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã trong kỷ nguyên mới gắn với thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022".

Dự hội nghị tại điểm cầu Trung ương có lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, đại diện một số tổ chức quốc tế.

Tại điểm cầu tỉnh Hà Nam, đồng chí Nguyễn Đức Vượng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì.

Báo cáo tại hội nghị, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, hiện cả nước có 28.237 HTX, trong đó, 18.785 HTX nông nghiệp, 9.452 HTX phi nông nghiệp (2.255 HTX công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, 2.293 HTX thương mại-dịch vụ, 1.582 HTX vận tải, 905 HTX xây dựng, 542 HTX môi trường, 1.181 quỹ tín dụng nhân dân và 694 HTX khác).

Phân bổ theo các vùng kinh tế, Đồng bằng sông Hồng có 7.085 HTX (25,09%), Đông Bắc có 5.048 HTX (17,88%), Bắc Trung Bộ có 4.178 HTX (14,8%), Đồng bằng sông Cửu Long có 3.296 HTX (11,67%), Tây Bắc có 2.934 (10,39%), Đông Nam Bộ có 2.209 (7,82%), Tây Nguyên có 1.881 HTX (6,66%), Duyên hải miền Trung có 1.606 HTX (5,69%). Cả nước có 130.760 tổ hợp tác, 120 liên hiệp HTX trong lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp.

Hầu hết các HTX, liên hiệp HTX thành lập mới từ sau Luật HTX năm 2012 đều xây dựng phương án sản xuất kinh doanh cụ thể, nhiều HTX chủ động tiếp cận nhu cầu thị trường, đổi mới cơ sở vật chất nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng sản xuất (nhà xưởng và máy móc từng bước hiện đại, ứng dụng các phần mềm tin học trong quản lý, điều hành, một số chuyển đổi số mạnh mẽ...).

Tuy nhiên, chuyển đổi số tại các hợp tác xã vẫn còn chậm và gặp nhiều khó khăn bởi ba nguồn lực quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh đồng thời là điều kiện nền tảng để thực hiện chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin tại các hợp tác xã nông nghiệp gồm tài chính, cơ sở hạ tầng và nhân lực đều hạn chế.

Trong đó, phần lớn các hợp tác xã nông nghiệp đang gặp khó khăn về vốn trong kinh doanh, khó bố trí nguồn lực tài chính đầu tư vào đổi mới, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật; mức độ sẵn sàng và khả năng tiếp cận công nghệ của cán bộ quản lý, thành viên hợp tác xã đều ở mức dưới trung bình.

Cơ sở vật chất từ nhà xưởng đến trang thiết bị phục vụ chuyển đổi số còn lạc hậu. Vẫn còn thiếu những quy định, cơ chế thực hiện chính sách hỗ trợ, ưu đãi đặc thù áp dụng cho đối tượng đặc thù hợp tác xã liên quan đến chuyển đổi số. Các hợp tác xã khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn đầu tư phát triển và thông tin liên quan đến chuyển đổi số.

Tại diễn đàn, một số hợp tác xã đã báo cáo thực trạng chuyển đổi số, các khó khăn, vướng mắc; đại diện các tổ chức quốc tế, chuyên gia đã chia sẻ những kinh nghiệm, phương thức thực hiện chuyển đổi số tại các hợp tác xã ở các nước tiên tiến; các địa phương đã báo cáo thực trạng và giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã; các bộ, ngành báo cáo về thách thức, cơ hội chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã và phản hồi, tiếp thu các chính sách.

Kết luận diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan của sự phát triển và được xác định là yêu cầu bắt buộc. Chuyển đổi số là chủ trương, định hướng lớn của Đảng và Nhà nước, là công việc phải thường xuyên, liên tục theo dõi, đánh giá, đôn đốc, chỉ đạo sát sao và quyết liệt triển khai. Chuyển đổi số là công khai, minh bạch, bình đẳng, giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho nhân dân, doanh nghiệp.

Nhắc lại các mục tiêu trong Nghị quyết 20, Thủ tướng cho rằng, đây là mục tiêu cao, đòi hỏi quyết tâm cao, nỗ lực lớn, thực hiện quyết liệt, mạnh mẽ của các cấp, ngành, đơn vị, cá nhân. Chuyển đổi số sẽ giúp giải quyết hiệu quả mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường, xã hội; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất kinh doanh, giảm chi phí sản xuất.

Người đứng đầu Chính phủ cho rằng, kinh tế hợp tác, hợp tác xã phát triển còn chưa tương xứng tiềm năng, nguyên nhân không phải do khu vực này không phát triển mà do các khu vực khác phát triển nhanh hơn và nguy cơ khoảng cách ngày càng gia tăng. Để tạo điều kiện cho khu vực này phát triển, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương quán triệt đầy đủ, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm của Nghị quyết 20.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu đổi mới tư duy, nhận thức, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ thông tin, đẩy mạnh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã. Chuyển đổi số không ngừng, không nghỉ, tránh việc nói không đi đôi với làm, chọn việc làm, tránh dàn trải và quan trọng là phải tạo ra kết quả thiết thực, hiệu quả. Chuyển đổi số là công việc, đòi hỏi sự chung tay của tất cả mọi người dân.

Mặt khác, cần xây dựng quy hoạch tốt, có tầm nhìn xa, lâu dài, trong đầu tư có trọng tâm, trọng điểm; bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo trong chuyển đổi số. Đẩy mạnh xây dựng hệ thống thông tin, nền tảng số phục vụ cho chuyển đổi số, sử dụng thông tin có tính kết nối, liên thông, xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung một cách bao trùm, tổng thể, hiện đại.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, Ban chỉ đạo chuyển đổi số quốc gia, các địa phương khẩn trương thực hiện nghiêm các nhiệm vụ trong các Nghị quyết, Kế hoạch, Đề án, Chỉ thị về chuyển đổi số. Bên cạnh đó, xây dựng và hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho các hợp tác xã phát triển. Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu sửa đổi Luật Hợp tác xã năm 2012 và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho khu vực này, Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án hỗ trợ chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, hợp tác xã; xây dựng mô hình và xây dựng, phát triển nền tảng số cơ bản có thể dùng chung, miễn phí, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý hợp tác xã.

Với tư cách là các tổ chức kinh tế tự chủ, Thủ tướng cũng đề nghị các hợp tác xã chủ động thực hiện điều chỉnh phương thức hoạt động sản xuất, kinh doanh để tồn tại và phát triển, không trông chờ ỷ lại vào Nhà nước./.

Hoa Hiên